Heydər Əliyev Sovet İttifaqının ən müdrik və intellektual rəhbərlərindən biri idi. Heydər Əliyev alimlərə və ali məktəblərə dəstək verirdi, elmi tədqiqat institutlarının rektorları ilə görüşür və özü barəsində ən yüksək təəssürat yaradırdı. SSRİ dağıldıqdan sonra erməni rəhbərliyinin aqressiv şəkildə Dağlıq Qarabağı ələ keçirmək istəyinin və iki xalq arasında müharibənin başlanmasının əsas səbəblərindən biri məhz Heydər Əliyevin iş başında